ONGRIJPBAAR

Gepubliceerd op 29 november 2024 om 13:19

"De ene dag te zot, de andere dag te bot", zo noemt Mevr Willy het. Je kan dat natuurlijk ook met geleerde woorden zeggen. Vroeger heette dat manisch-depressief, tegenwoordig noemen ze dat een bipolaire stoornis. Dat klinkt mooier.
Maar hoe je het ook noemt, Mr Willy heeft er flink last van.

Want in diens hoofd maalt het, iets ongrijpbaars. Dat ongrijpbare ‘iets’ noemden ze na een volledig neurologisch onderzoek anderhalf jaar geleden vasculaire encefalopathie: schade aan de hersenen, niet door de kanker, maar door een gebrekkige bloedtoevoer. Net als je lichaam voert je hoofd zijn eigen strijd, en net als je lichaam is de term palliatief van toepassing.

Vasculaire encefalopathie: Een moeilijke term voor de subtiele breuken die ontstaan door onvoldoende bloedtoevoer in de hersenen. In de beginfase veroorzaakt het vergeetachtigheid, verwarring, dingen op gekke plekken terugvinden – de suikerpot in de ijskast, bijvoorbeeld. Het is geen echte dementie, nog niet, maar het is ook geen fris geheugen meer. Je loopt als het ware op een koord, boven de diepte van vergetelheid, zonder te weten wanneer de draad het begeeft.

En dan komen de overeenkomsten die wrang voelen: de symptomen van vasculaire encefalopathie en chemobrein lopen soms zo naadloos in elkaar over dat je niet weet wat de werkelijke oorzaak is.

Maar chemobrein en vasculaire dementie delen niet alleen symptomen , ze delen ook diezelfde subtiele angst. De cognitieve achteruitgang sluipt als een dief je leven binnen. Eerst vergeet je kleine dingen. En dan de minder kleine dingen.  Dan volgen de karakterstoornissen – een kort lontje waar je ooit geduld had. Dat eindeloze geduld dat voor Mevr Willy dé reden was om in het huwelijksbootje te stappen, dat is weg   En zelfs al weet je de oorzaak, of je denkt het te weten, begrijpen doe je het niet.  Het is verwarrend. En je voelt dat je geleidelijk de grip op jezelf aan het verliezen ben.  
Nou, gewoonlijk kan Mr Willy d'r best mee leven hoor. Je moet wel, anders wordt je gek.  En als ie het al eens moeilijk heeft dan is dat gewoonlijk wel te wijten aan die hormoontherapie die weer een aanval doet op z'n mentale sterkte. Nou, dan schrijft ie een paar melige blogs, en dan is dat weer over.
Maar nu had ie toch weer een paar fratsen uitgehaald...
En ie had, iets wat je dus absoluut niet mag doen, in 'De Morgen' nog een artikel gelezen over de risicofactoren voor het krijgen van dementie.
En wat staat daar in: de resultaten van een studie, waarin gesteld wordt dat mensen met slaapapneu gemiddeld 10 jaar vroeger dement worden .
En laat Mr Willy nu toch ook nog slaapapneu hebben. Volgende week moet ie nog eens een nachtje gaan slapen in het hospitaal, met zo'n hele elektronicawinkel aan zijn lijf.
En nou weet ie het ook wel hoor ,das gelijk longkanker. De ene leeft hypergezond, loopt halve en hele marathons, en krijgt dan zo tussendoor het nieuws dat ie longkanker heeft. De andere, die zijn hele leven als een schoorsteen
gerookt heeft, die valt op zijn negentigste van de ladder, terwijl ie de dakgoot aan het herstellen is .
Kan dus allemaal best zijn, maar het is toch genoeg om die hele mallemolen weer overuren te laten kloppen. 

Nou, volgend jaar volgt er opnieuw een volledig neurologisch onderzoek. Misschien komt er dan een antwoord, misschien niet. Het is het uur van de waarheid, een moment waar ie niet aan wil denken. Want wat als ze zeggen dat de schade is toegenomen, dat het niet langer ‘slechts’ vasculaire encefalopathie is, maar  dat we een stap verder zijn? Wat als ie nog een deel van zichzelf moet inleveren, wat schiet er dan van hem nog over?

--------
Nou moet je d'r niet te zwaar aan tillen hoor. Ik was vannacht gewoon weer even zwartgallig en, zoals ik altijd al gezegd heb, bloggen, wat stoom aflaten, dat helpt.