Er zijn van die schilderijen die op het eerste gezicht zeer eenvoudig geschilderd lijken te zijn—ze zouden door meneer Willy's kleindochter gemaakt kunnen zijn—maar waar de schilder met slechts een paar penseelstreken erin slaagt om een heel scala aan emoties op te roepen.
Zo'n schilderij is De Schreeuw, waar meneer Willy nu naar zit te kijken. De laatste jaren is hij merkbaar empathischer geworden. Misschien is het daarom dat hij zich zo diep verbonden voelt met dit werk van Edvard Munch. Deze versie, een van de meerdere die Munch heeft geschilderd, is voor hem de mooiste, het meest indringende. De vurige rode en oranje tinten van de lucht lijken te dansen en kronkelen als vlammen die zijn ziel verwarmen en tegelijkertijd verteren.
Terwijl hij staart naar de verwrongen figuur op de brug, voelt hij een diepe resonantie in zijn hart. Een golf van angst en verwarring overspoelt hem. Het is alsof de schreeuw niet alleen van het canvas komt, maar ook uit de diepste krochten van zijn eigen wezen. Hij herkent de pijn, de isolatie, het gevoel van verloren zijn in een wereld die aan hem voorbijraast zonder hem op te merken.
De kronkelende lijnen van het landschap lijken te bewegen, te pulseren met een ongemakkelijke energie. De hemel is een werveling van emoties: woede, verdriet, wanhoop en een vleugje hoop die net buiten bereik lijkt. De kleuren vloeien samen en scheiden zich weer, zoals de tegenstrijdige gevoelens die sinds zijn ziekte door zijn geest razen.
Hij denkt aan momenten van vervreemding, aan tijden waarin woorden tekortschoten om zijn innerlijke tumult te beschrijven. De diagnose heeft zijn wereld op zijn kop gezet; zijn geest is uitgeput. De figuur op de brug is zowel een vreemdeling als een weerspiegeling van zichzelf. De open mond, de wijd opengesperde ogen—het is een stille kreet om begrip, om verbondenheid in een wereld vol ruis.
Emoties overspoelen hem. Niet alleen van verdriet, maar van een diepe herkenning. Een besef van een worsteling die de kunstenaar als een universele waarheid heeft gevangen en die door de tijd heen reikt. Het comfort en de pijn van die realisatie strijden om voorrang in zijn hart.
De boten op het water, nauwelijks zichtbaar, symboliseren misschien een ontsnapping, een weg naar rustiger wateren. Maar de golven blijven woelig, weerspiegelen de onrust in zijn gedachten. Hij vraagt zich af of hij ooit die kalmte zal vinden, of dat hij altijd zal blijven dolen op deze brug tussen angst en acceptatie.
De omgeving om de figuur heen lijkt te vervormen, als in een nachtmerrie. Maar er is een vreemde schoonheid in de chaos. Het is het leven zelf: een mengeling van het lelijke en het prachtige, van pijn en vreugde, onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Dan sluit hij zijn ogen en sterft de echo van de schreeuw langzaam weg, maar niet zonder een blijvende indruk achter te laten. Een herinnering aan de diepten van het menselijk gevoel, aan de complexiteit van de emoties die ons tot mens maken.
En een blog over ' De Schreeuw' zou niet volledig zijn zonder dat prachtige, gelijknamige gedicht van Hebe
Ik schreeuw
een schreeuw
dé schreeuw
die scheurt
mijn keel uiteen
vals en gemeen de snijdende pijn
die als een sneltrein
in vliegende vaart mijn brein door waart
krast intense en diepe wonden
in hels verdriet
van zoveel
wat niemand aan mij ziet
Ik schreeuw
een wilde schreeuw
wil dat ie me helpt
de bloedende wonden stelpt
schreeuw
help
help mij
en
mijn pijn
niet om mij
die pijn
veel groter
die van anderen
dan de mijne
is
haar
en
is
zijn
pijn
Ik schreeuw
terwijl ik schreeuw
voel ik mij klein
nietig
niets
verdrietig
om iets
te groot
voor mij
waarbij ineens
als bij toverslag
mijn schreeuw
geen geluid meer
geeft
stil is
zwijgt
nederig
stil
klein
een beeltenis
die kleine
ben ik
zo voel ik mij
maar
die ander zegt
zo zie ik
jou
jij
bent
die kleine
jij bent
jouw spiegelbeeld