Boomstronk

Gepubliceerd op 23 januari 2025 om 15:43

In vroeger tijden was het in Noord-Frankrijk en Wallonië een gekoesterde traditie om tijdens de feestdagen het grootste en mooiste houtblok te selecteren. Deze imposante boomstronk, vaak afkomstig van een fruitboom als symbool voor vruchtbaarheid, werd door de pater familias met zorg uitgekozen en op kerstavond door het jongste en oudste gezinslid in de haard geplaatst. Het houtblok werd vervolgens gezegend met een buxus- of lauriertak en aangestoken, met de bedoeling dat het minstens drie dagen, liefst tot aan Driekoningen, bleef smeulen. Tijdens deze periode werd het houtblok soms besprenkeld met wijn om een goede wijnoogst te bevorderen, of met zout om kwade geesten op afstand te houden. De overgebleven as werd gekoesterd vanwege de vermeende beschermende eigenschappen en werd bijvoorbeeld over de akkers verspreid voor vruchtbaarheid.

Met de opkomst van moderne verwarmingsmethoden en het verdwijnen van grote open haarden in de 19e eeuw, begon deze traditie te vervagen. Grote houtblokken maakten plaats voor kleinere sierstukken, vaak versierd met mos en andere natuurlijke elementen, die een centrale plek kregen op de feesttafel. Rond 1870 ontstond het idee om deze symboliek om te zetten in een culinaire creatie. Franse banketbakkers introduceerden de 'bûche de Noël', of kerstblok:  een rol van biscuitdeeg gevuld met boter crème  en versierd om op een houtblok te lijken.
En deze eetbare versie is in onze contreien dus zowat het meest geliefde dessert geworden tijdens de feestdagen 

Maar wie kent er nog de oorspronkelijke oorspronkelijke gewoonte van het brandende houtblok? 
-------
Deze en veel andere anekdotes is Mr Willy vorige zondag te weten gekomen in "Den Beulenbak" . Weet je nog, dat eeuwenoude café waar de Willy's met hun vrienden regelmatig naar toe gaan. Heeft er ooit eens een blog over geschreven
https://www.leven-met-prostaatkanker.be/eigen-werk/de-beste-blogs/1687838_den-beulenbak

Regelmatig komt daar een of andere folkgroep spelen, minder gekend dikwijls, maar die juist door hun kleinschaligheid een ongelooflijk intieme sfeer kunnen creëren die je bij grote optredens nergens kunt vinden.
Ditmaal werden we getrakteerd op een optreden van het Waalse duo Solia, bestaande uit accordeoniste Raquel Gigot en violiste Aurélie Dorzée.

Raquel, met haar charmante gebroken Nederlands en zwaar Frans accent, wist meteen het hart van Mr. Willy te veroveren. Tussen de nummers- oude vergeten Franse volksliederen-  door deelde ze anekdotes over hun zoektocht naar het muzikale erfgoed van Wallonië. Ze vertelden hoe ze oude manuscripten opspoorden in bibliotheken en op zolders, maar vooral hoe ze verhalen en liederen verzamelden bij oudere mensen in cafés en tehuizen. Elk lied kreeg zo een ziel, een geschiedenis die tot leven kwam in de intieme setting van "Den Beulenbak".

En een van de verhalen die Raquel deelde, ging over de oorsprong van de bûche de Noël, "nen boechée" zoals ze in Antwerpen zeggen Ze vertelde hoe mensen in Noord-Frankrijk en Wallonië tijdens de feestdagen het mooiste houtblok uitzochten om in de haard te branden, een traditie die evolueerde naar het serveren van een eetbare versie in de vorm van een houtblok. Een heel eenvoudige story, maar haar passie, haar enthousiasme en vooral  haar ongelooflijk charmant taalgebruik maakten er een onvergetelijke vertelling van. 

Het was dus toch weer zo'n middag die je even alle zorgen deed vergeten, een moment waarop muziek en verhalen samenkwamen en de tijd even stil leek te staan.

In maart komt het duo "Fyndus" optreden met ballades en luistermuziek . Ik kijk er al naar uit